هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از مهمترین فناوریهای نوین، در سالهای اخیر تأثیرات گستردهای بر بخشهای مختلف صنعت گذاشته است. بسیاری از مدیران صنعتی، پژوهشگران و حتی کارگران، نگاه خود را به این فناوری دوختهاند تا ببینند آیا میتواند بخشی از مشکلات دیرینه محیطهای کاری صنعتی را برطرف کند یا خیر. اما پاسخ به این پرسش چندان ساده نیست و به بررسی چندین جنبه نیاز دارد.
مشکلات رایج در محیطهای صنعتی
کارگران صنعتی معمولاً با چالشهای متعددی مواجهاند. شرایط فیزیکی سخت، مواجهه با ماشینآلات خطرناک، فشارهای جسمی و روانی، ساعتهای کاری طولانی، دستمزدهای پایین و نبود امنیت شغلی، از جمله مهمترین مشکلات این قشر هستند. بسیاری از این مشکلات ریشه در ساختارهای سنتی تولید دارند که نیازمند تحولاند.
هوش مصنوعی و بهبود شرایط کاری
هوش مصنوعی میتواند با خودکارسازی بسیاری از فعالیتها، از شدت کارهای تکراری، خستهکننده و پرخطر بکاهد. استفاده از رباتهای هوشمند در خطوط تولید، دستگاههای کنترل کیفیت مبتنی بر بینایی ماشین و الگوریتمهای پیشبینی خرابی ماشینآلات، از جمله کاربردهای موثر AI در صنعت هستند.iscanews.ir/xdLQD
این فناوری میتواند محیط کاری ایمنتری ایجاد کند. بهعنوان مثال، سنسورهای هوشمند و سیستمهای تحلیل داده میتوانند احتمال بروز حادثه را قبل از وقوع پیشبینی کنند و هشدارهای لازم را به موقع ارائه دهند. همچنین، برنامهریزی دقیقتر شیفتهای کاری بر اساس دادهها، میتواند به توزیع منصفانه کار و کاهش خستگی کارگران منجر شود.
نگرانیها درباره بیکاری
در کنار این مزایا، یکی از مهمترین دغدغهها درباره گسترش استفاده از هوش مصنوعی، کاهش فرصتهای شغلی است. با جایگزینی نیروی انسانی با ماشینآلات، بسیاری از کارگران با خطر از دست دادن شغل خود روبرو هستند. این نگرانی بهویژه در کشورهایی که نیروی کار ارزان دارند، بیشتر احساس میشود.
راهکارهای متعادل
برای بهرهگیری درست از ظرفیتهای هوش مصنوعی بدون قربانی کردن نیروی انسانی، نیاز به سیاستگذاری هوشمندانه وجود دارد. آموزش مهارتهای دیجیتال و فنی به کارگران، سرمایهگذاری در بازآموزی و ایجاد فرصتهای جدید شغلی در کنار توسعه فناوری، از جمله راهحلهای پیشنهادی هستند. دولتها و صنایع باید با همکاری یکدیگر از تغییرات حمایت کنند و شرایط را برای گذار آرام به دوران جدید فراهم سازند.
نتیجهگیری
هوش مصنوعی بدون تردید میتواند بخشی از مشکلات کارگران صنعتی را حل کند، به شرطی که بهدرستی مدیریت شود. این فناوری اگر با رویکرد انسانی و عدالتمحور همراه باشد، نه تنها به بهبود ایمنی و بهرهوری کمک میکند، بلکه میتواند فرصتهای تازهای برای توانمندسازی نیروی کار فراهم آورد. در غیر این صورت، ممکن است خود به عاملی برای تعمیق نابرابریها و افزایش بیکاری تبدیل شود.